အဂင်္ဝိဇ္ဖာပညာ ။
အဂင်္ဝိဇ္ဇာ ကျမ်းရင်းလကင်္ာ ၄၀ မှ ကျမ်းရင်း လကင်္ာ အမှတ် (၅) ဖွင့်ဆိုချက် အကျဉ်း..။
၎င်း လကင်္ာအမှတ် ၅ အား ေလ့လာမည်ဆိုပါက....
- သူရဇ္ဇ နှင့် ေသာြက ဟုဆိုသည့် အဂင်္ဝိဇ္ဖာ အေခါ်အေဝါ်
- ခယားေဇာက် ဟုဆိုသည့် အဂင်္ဝိဇ္ဇာ အခါတိုင်ထူပံု
- ဆပွတ် ဟုဆိုသည့် ၆ ခုေြမာက် ေရတွက်နည်း
အစရှိသည်တို့ကို ေလ့လာရမည် ြဖစ်သည်။
သူရဇ္ဇ နှင့် ေသာြက ဟုဆိုသည့် အဂင်္ဝိဇ္ဖာ အေခါ်အေဝါ်
မည်သည့်ပညာရပ်တွင်မဆို ပညာရပ်ပိုင်းနှင့်သက်ဆိုင်သည့် အေခါ်အေဝါ်များ ( Terminology ၊ Jargon) ရှိသကဲ့သို့ ပင် အဂင်္ဝိဇ္ဇာ ပညာရပ်တွင်လည်း ကိုယ်ပိုင် အေခါ်အေဝါ် ရှိသည်။ တနလင်္ာ ၊ အဂင်္ါ ၊ ဗုဒ္ဓဟူး အစရှိသည့် သာမန် လူအများ သံုးစွဲ ေခါ်ေဝါ်ေနသည့် ေန့နံများအား အဂင်္ဝိဇ္ဇာ အေခါ်အေဝါ် သတ်မှတ်ချက်များ ြဖင့် သတ်မှတ်ထား၏။ သချင်ာ ဂဏန်းသတ်မှတ်ချက်များမှာ မူ အတူတူပင် ြဖစ်သည်။
၎င်း အဂင်္ဝိဇ္ဇာ အေခါ်အေဝါ်များအား တနဂင်္ေနွ ၊ တနလင်္ာ အစရှိသည့် ေနရာများတွင် သင့်ေလျာ်သလို အစားထိုးေပးလိုက်ပါက
ဆပွတ်
ဆပွတ် ဆိုသည်မှာ မူလ မှ စတင်ေရတွက်ပါက ၆ ခုေြမာက် ကျေရာက်သည့် ေနရာကို ေခါ်ဆိုသည်။
တနဂင်္ေနွ မှ စတင်ေရတွက်လျှင် (တနဂင်္ေနွအပါအဝင်) ၆ ခုေြမာက် သည် ေသာြကာ
တနလင်္ာ မှ စတင်ေရတွက်လျှင် (တနလင်္ာအပါအဝင်) ၆ ခုေြမာက် သည် စေန
အဂင်္ါ မှ စတင်ေရတွက်လျှင် (အဂင်္ါအပါအဝင်) ၆ ခုေြမာက်သည် တနဂင်္ေနွ
ဗုဒ္ဓဟူး မှ စတင်ေရတွက်လျှင် (ဗုဒ္ဓဟူး အပါအဝင်) ၆ ခုေြမာက်သည် တနလင်္ာ
ြကာသပေတး မှ စတင်ေရတွက်လျှင် (ြကာသပေတးအပါအဝင်) ၆ ခုေြမာက်သည် အဂင်္ါ
ေသာြကာမှ စတင်ေရတွက်လျှင် (ေသာြကာအပါအဝင်) ၆ ခုေြမာက်သည် ဗုဒ္ဓဟူး
စေန မှ စတင်ေရတွက်လျှင် (စေနအပါအဝင်) ၆ ခုေြမာက်သည် ြကာသပေတး
ေရတွက်ရာတွင် တနဂင်္ေနွ၊ တနလင်္ာ၊ အဂင်္ါ၊ ဗုဒ္ဓဟူး ၊ ြကာသပေတး ၊ ေသာြကာ ၊ စေန အစရှိသည့် ြပက္ခဒိန်ရှိ ေန့ များ၏ အစီအစဉ်အတိုင်း ေရတွက်ြခင်း ြဖစ်သည်။
ဆပွတ်ြဂိုဟ် အစဉ်ကို ေအာက်ပါအတိုင်း လကင်္ာြဖင့် မှတ်သားနိုင်ပါသည်။
ဆပွတ်ြဂိုဟ် အစီအစဉ်အတိုင်း တနဂင်္ေနွမှ အစြပုကာ ေရတွက်ပါက ...အဂင်္ဝိဇ္ဇာအေခါ်အေဝါ် နှင့် အခါတိုင်များမှာ ေအာက်ပါအတိုင်း ရရှိမည် ြဖစ်သည်။
ခယားေဇာက်
ခယားေဇာက် ဆိုသည်မှာ အခါတိုင် စိုက်ထူြခင်းအား ေခါ်ဆိုြခင်းြဖစ်သည်။ မဟာဘုတ် ပညာရပ်တွင် မဟာဘုတ်ဇယားကွက် ေရးဆွဲြခင်းအား မဟာဘုတ်ထူသည် ဟု ေခါ်ဆိုသကဲ့သို့ပင် အဂင်္ဝိဇ္ဇာပညာရပ်တွင် အခါတိုင်စိုက်ထူြခင်းအား ခယားေဇာက်တိုင် ထူသည် ဟု ေခါ်ဆိုသည်။ လကင်္ာတွင် အထက်ေအာက် ဆိုသည့်အတွက် ခယားေဇာက်တိုင်ထူရာတွင် တိုင်၏ အထက်၁ လံုး ၊ ေအာက် ၁လံုး ထည့်သွင်း ေရးဆွဲနည်းြဖင့် ထူနိုင်သလို ေအာင်လံထူ စစ်သူြကီးပွဲ (ေအာင် လံ ေတ ဇ သ ကျ မှီ အံုး) ဟူသည့် စတုရန်းလကင်္ာြဖင့် အခါတိုင်၏ ေအာက် သို့၃ လံုး ဆင်း ကာ အထက်သို့ ၃ လံုးတက် နည်းြဖင့်လည်း ထူနိုင်သည်။
ဆပွတ်လကင်္ာြဖင့် အခါတိုင် တည်ေဆာက်ပံု ( သူရဇ္ဇအခါတိုင် ဥပမာ )
ဆပွတ် လကင်္ာ ြဖင့် ြဖစ်ေစ ၊ စတုရန်းလကင်္ာ ြဖင့် ြဖစ်ေစ မည်သို့ပင်ေရးဆွဲေစကာမူ ေနာက်ဆံုး အဆင့် (၈) ြဖစ်သည့် အခါတိုင် သည် အတူတူပင် ြဖစ်သည်။
" သူရဇ္ဇ နှင့် ေသာြက ထက်ေအာက် ၊ ခယားေဇာက်၊ ေကာက်ဘိ ဆပွတ်ြကံ မှတ်ရန် နည်းတစ်ဝ" ဆိုသည့် လကင်္ာအား ြပန်လည် ေပါင်းစည်းရသည် ရှိေသာ်....
သူရဇ္ဖ ၊ ေသာြက အစရှိသည့် ကိန်းဂဏန်းများအား ဆပွတ်ဟုေခါ်သည့် ၆ ခုေြမာက် အစီအစဉ်အတိုင်း အခါတိုင်တွင် အထက် တစ်လံုး ေအာက် တစ်လံုး ထည့်သွင်းေရးဆွဲြခင်းြဖင့် အခါတိုင် တည်ေဆာက်နည်းကို မှတ်သားနိုင်သည်။
ဤတွင် အဂင်္ဝိဇ္ဇာ ကျမ်းရင်း လကင်္ာ အမှတ် ( ၅) အကျဉ်း ရှင်းလင်းချက် ြပီး၏
ဆပွတ်ြဂိုဟ် ကို ဘာေြကာင့်ယူသလဲဆိုတာကို ပိုရှင်းလင်းချင်ရင်ေတာ့ ေအာက်ပါလင့်များမှာ ေလ့လာနိုင်ပါတယ်..
(၁) လက်ရိုး နဲ့လက်ဆန်းမှာ ဆံုချက်ရှိတယ်
(၂) နက္ခတ်ေဗဒင် ြဖစ်ေပါ်လာပံု
(၃) လက်ရိုး လက်ဆန်း နာမည်ေပး ယြတာ ဆိုြကရာဝယ်
ကမ္ဘာေြမြကီးကေန ြဂိုဟ်ေတွတည်ပံုကို ေလ့လာြကည့်မယ်ဆိုရင် ဆပွတ်လကင်္ာအတိုင်း ြဂိုဟ်ေတွကို အစဉ်လိုက် ေတွ့ရပါလိမ့်မယ်။...
သူရဇ္ဇ နှင့် ေသာြက ထက်ေအာက် ၊ ခယားေဇာက် ၊ ေကာက်ဘိ ဆပွတ်ြကံ မှတ်ရန်နည်းတစ်ဝ။
၎င်း လကင်္ာအမှတ် ၅ အား ေလ့လာမည်ဆိုပါက....
- သူရဇ္ဇ နှင့် ေသာြက ဟုဆိုသည့် အဂင်္ဝိဇ္ဖာ အေခါ်အေဝါ်
- ခယားေဇာက် ဟုဆိုသည့် အဂင်္ဝိဇ္ဇာ အခါတိုင်ထူပံု
- ဆပွတ် ဟုဆိုသည့် ၆ ခုေြမာက် ေရတွက်နည်း
အစရှိသည်တို့ကို ေလ့လာရမည် ြဖစ်သည်။
သူရဇ္ဇ နှင့် ေသာြက ဟုဆိုသည့် အဂင်္ဝိဇ္ဖာ အေခါ်အေဝါ်
မည်သည့်ပညာရပ်တွင်မဆို ပညာရပ်ပိုင်းနှင့်သက်ဆိုင်သည့် အေခါ်အေဝါ်များ ( Terminology ၊ Jargon) ရှိသကဲ့သို့ ပင် အဂင်္ဝိဇ္ဇာ ပညာရပ်တွင်လည်း ကိုယ်ပိုင် အေခါ်အေဝါ် ရှိသည်။ တနလင်္ာ ၊ အဂင်္ါ ၊ ဗုဒ္ဓဟူး အစရှိသည့် သာမန် လူအများ သံုးစွဲ ေခါ်ေဝါ်ေနသည့် ေန့နံများအား အဂင်္ဝိဇ္ဇာ အေခါ်အေဝါ် သတ်မှတ်ချက်များ ြဖင့် သတ်မှတ်ထား၏။ သချင်ာ ဂဏန်းသတ်မှတ်ချက်များမှာ မူ အတူတူပင် ြဖစ်သည်။
၎င်း အဂင်္ဝိဇ္ဇာ အေခါ်အေဝါ်များအား တနဂင်္ေနွ ၊ တနလင်္ာ အစရှိသည့် ေနရာများတွင် သင့်ေလျာ်သလို အစားထိုးေပးလိုက်ပါက
ဆပွတ်
ဆပွတ် ဆိုသည်မှာ မူလ မှ စတင်ေရတွက်ပါက ၆ ခုေြမာက် ကျေရာက်သည့် ေနရာကို ေခါ်ဆိုသည်။
တနဂင်္ေနွ မှ စတင်ေရတွက်လျှင် (တနဂင်္ေနွအပါအဝင်) ၆ ခုေြမာက် သည် ေသာြကာ
တနလင်္ာ မှ စတင်ေရတွက်လျှင် (တနလင်္ာအပါအဝင်) ၆ ခုေြမာက် သည် စေန
အဂင်္ါ မှ စတင်ေရတွက်လျှင် (အဂင်္ါအပါအဝင်) ၆ ခုေြမာက်သည် တနဂင်္ေနွ
ဗုဒ္ဓဟူး မှ စတင်ေရတွက်လျှင် (ဗုဒ္ဓဟူး အပါအဝင်) ၆ ခုေြမာက်သည် တနလင်္ာ
ြကာသပေတး မှ စတင်ေရတွက်လျှင် (ြကာသပေတးအပါအဝင်) ၆ ခုေြမာက်သည် အဂင်္ါ
ေသာြကာမှ စတင်ေရတွက်လျှင် (ေသာြကာအပါအဝင်) ၆ ခုေြမာက်သည် ဗုဒ္ဓဟူး
စေန မှ စတင်ေရတွက်လျှင် (စေနအပါအဝင်) ၆ ခုေြမာက်သည် ြကာသပေတး
ေရတွက်ရာတွင် တနဂင်္ေနွ၊ တနလင်္ာ၊ အဂင်္ါ၊ ဗုဒ္ဓဟူး ၊ ြကာသပေတး ၊ ေသာြကာ ၊ စေန အစရှိသည့် ြပက္ခဒိန်ရှိ ေန့ များ၏ အစီအစဉ်အတိုင်း ေရတွက်ြခင်း ြဖစ်သည်။
ဆပွတ်ြဂိုဟ် အစဉ်ကို ေအာက်ပါအတိုင်း လကင်္ာြဖင့် မှတ်သားနိုင်ပါသည်။
ဆပွတ်ြဂိုဟ် အစီအစဉ်အတိုင်း တနဂင်္ေနွမှ အစြပုကာ ေရတွက်ပါက ...အဂင်္ဝိဇ္ဇာအေခါ်အေဝါ် နှင့် အခါတိုင်များမှာ ေအာက်ပါအတိုင်း ရရှိမည် ြဖစ်သည်။
ခယားေဇာက်
ခယားေဇာက် ဆိုသည်မှာ အခါတိုင် စိုက်ထူြခင်းအား ေခါ်ဆိုြခင်းြဖစ်သည်။ မဟာဘုတ် ပညာရပ်တွင် မဟာဘုတ်ဇယားကွက် ေရးဆွဲြခင်းအား မဟာဘုတ်ထူသည် ဟု ေခါ်ဆိုသကဲ့သို့ပင် အဂင်္ဝိဇ္ဇာပညာရပ်တွင် အခါတိုင်စိုက်ထူြခင်းအား ခယားေဇာက်တိုင် ထူသည် ဟု ေခါ်ဆိုသည်။ လကင်္ာတွင် အထက်ေအာက် ဆိုသည့်အတွက် ခယားေဇာက်တိုင်ထူရာတွင် တိုင်၏ အထက်၁ လံုး ၊ ေအာက် ၁လံုး ထည့်သွင်း ေရးဆွဲနည်းြဖင့် ထူနိုင်သလို ေအာင်လံထူ စစ်သူြကီးပွဲ (ေအာင် လံ ေတ ဇ သ ကျ မှီ အံုး) ဟူသည့် စတုရန်းလကင်္ာြဖင့် အခါတိုင်၏ ေအာက် သို့၃ လံုး ဆင်း ကာ အထက်သို့ ၃ လံုးတက် နည်းြဖင့်လည်း ထူနိုင်သည်။
ခယားေဇာက် တိုင် တည်ေဆာက်ပံု
ဆပွတ်လကင်္ာြဖင့် အခါတိုင် တည်ေဆာက်ပံု ( သူရဇ္ဇအခါတိုင် ဥပမာ )
စတုရန်းလကင်္ာြဖင့် ခယားေဇာက်တိုင် တည်ေဆာက်ပံု ( သူရဇ္ဇအခါတိုင် ဥပမာ)
ဆပွတ် လကင်္ာ ြဖင့် ြဖစ်ေစ ၊ စတုရန်းလကင်္ာ ြဖင့် ြဖစ်ေစ မည်သို့ပင်ေရးဆွဲေစကာမူ ေနာက်ဆံုး အဆင့် (၈) ြဖစ်သည့် အခါတိုင် သည် အတူတူပင် ြဖစ်သည်။
" သူရဇ္ဇ နှင့် ေသာြက ထက်ေအာက် ၊ ခယားေဇာက်၊ ေကာက်ဘိ ဆပွတ်ြကံ မှတ်ရန် နည်းတစ်ဝ" ဆိုသည့် လကင်္ာအား ြပန်လည် ေပါင်းစည်းရသည် ရှိေသာ်....
သူရဇ္ဖ ၊ ေသာြက အစရှိသည့် ကိန်းဂဏန်းများအား ဆပွတ်ဟုေခါ်သည့် ၆ ခုေြမာက် အစီအစဉ်အတိုင်း အခါတိုင်တွင် အထက် တစ်လံုး ေအာက် တစ်လံုး ထည့်သွင်းေရးဆွဲြခင်းြဖင့် အခါတိုင် တည်ေဆာက်နည်းကို မှတ်သားနိုင်သည်။
ဤတွင် အဂင်္ဝိဇ္ဇာ ကျမ်းရင်း လကင်္ာ အမှတ် ( ၅) အကျဉ်း ရှင်းလင်းချက် ြပီး၏
ဆပွတ်ြဂိုဟ် ကို ဘာေြကာင့်ယူသလဲဆိုတာကို ပိုရှင်းလင်းချင်ရင်ေတာ့ ေအာက်ပါလင့်များမှာ ေလ့လာနိုင်ပါတယ်..
(၁) လက်ရိုး နဲ့လက်ဆန်းမှာ ဆံုချက်ရှိတယ်
(၂) နက္ခတ်ေဗဒင် ြဖစ်ေပါ်လာပံု
(၃) လက်ရိုး လက်ဆန်း နာမည်ေပး ယြတာ ဆိုြကရာဝယ်
ကမ္ဘာေြမြကီးကေန ြဂိုဟ်ေတွတည်ပံုကို ေလ့လာြကည့်မယ်ဆိုရင် ဆပွတ်လကင်္ာအတိုင်း ြဂိုဟ်ေတွကို အစဉ်လိုက် ေတွ့ရပါလိမ့်မယ်။...
0 comments:
Post a Comment