လွန်ခဲ့ေသာ ၁ နှစ်ေကျာ် ၂ နှစ်ခန့်က ရန်ကုန်ြမို့တွင် တေဘာင်တစ်ခု ေပါ်ထွက်ခဲ့ေသးသည်။
“ရန်ကုန် အုတ်ပံု၊ မန္တေလး ြပာပံု “ ဟူေသာ တေဘာင်စကား ေပါ်ထွက်လာခဲ့သည်
ဇမ္ဗူဒီပါေတာင်ကျွန်း ဩဘာနိမိတ်ထွန်း ဟူသည့် စကားနှင့်အညီ ြမန်မာနိုင်ငံေတာ်ြကီးသည် ဇမ္ဗူဒီပါ လကျာ်ေတာင်ကျွန်းတွင် ပါဝင်ေသာ ြပည်ြကီးတစ်ြပည် ြဖစ်ေသာေြကာင့် ေရှးပညာရှိေဟာင်းတို့စကားနှင့်အညီ ေြပာရပါလျှင် နိမိတ်နှင့်တကွ အတိတ်၊ တေဘာင်၊ စနည်း၊ ဘေဝါ တို့နှင့် အကျိုးအြပစ် ေပးတတ်သည် ဟု ယူဆရေပမည်။
နိမိတ် ဟူသည်မှာ ေတွ့ြမင်ရေတာ့ မည့်အနာဂတ်အေြကာင်းအြခင်းအရာများကို ြကိုတင်ြကည့်သည့် အတတ်ပညာ ဟိုဆိုလိုေပသည်။
အတိတ်ဟူေသာ စကားမှာ ေနာင်အနာဂတ်တွင် မည်သို့ြဖစ်မည်ကို ြကိုတင်ေဟာေြပာနိုင်ေသာ အေြကာင်းအချင်းအရာများကို အေြကာင်းအချင်းရာများနှင့်တကွ ချင့်ချိန်ေထာက်ဆကာ ေဟာေြပာသည် ဟုဆိုလိုသည်။
တေဘာင် ဟူသည်မှာ ေနာင်ေသာအခါတွင် မည်သို့မည်ပံု ြဖစ်မည်ကို ြကိုတင်ေြပာဆိုထားြခင်း ကို ဆိုလိုပါသည်။
စနည်း ဟူေသာ စကားသည် မည်သို့မည်ပံု ြဖစ်မည်။ လိုက်နာရမည်တို့ကို ြပဆိုြခင်းြဖစ်ြပီး ြဖစ်လာမည့်အြဖစ်အပျက်ကို စံယူရန် ြပြခင်းကို ဆိုလိုပါသည်။
နိမိတ်ယူပံုအမျိုးမျိုးရှိေပသည်။ အေြကာင်းအရာတစ်ခုခုအား ဆံုးြဖတ်ရမည်၊ ြပုလုပ်ရမည်ဟု
ေတွ့ြကံုလာပါက မိမိပတ်ဝန်းကျင်တွင် ြဖစ်ပျက်ေနေသာ အချင်းအရာများကို စူးစမ်းေလ့လာရေပသည်။
ပကတိ နိမိတ် နှင့် ဝိကတိ နိမိတ် ဟု နိမိတ်ယူရာတွင် အေလးထားရမည့် အချက်များရှိေသးသည်။
ပကတိနိမိတ်ဟူသည်မှာ သာမန် ြဖစ်ရိုးြဖစ်စဉ် ေတွ့ြမင်ြကံုေတွ့ရေလ့ရှိသည့်ြမင်ကွင်းမျိုးြဖစ်သည်။
နံနက်ေစာေစာ ”ပဲြပုတ်၊ အီြကာေကွး” ဟု အသံြကားတိုင်း နိမိတ်မဟုတ်။ ခိုက်ရန်ြဖစ်ပွားသြဖင့် ေခါင်းတွင် ေသွးထွက်သည်ကို ြမင်ရတိုင်း နိမိတ်မဟုတ်။ ကားဘီးေပါက်သံြကားတိုင်း နိမိတ်မဟုတ်၊ ကား တွယ်စီးစဉ် လက်မအားသြဖင့် ဝတ်ထားေသာ ခါးဝတ်တန်ဆာကျွတ်ကျြခင်းသည်လည်း နိမိတ်မဟုတ်။ ထိုအချင်းအရာများကား ြဖစ်ရိုးြဖစ်စဉ် ၊ ြပုေနြမဲ သေဘာတရားများသာြဖစ်သည်။
ဝိကတိ နိမိတ်ဟူသည် သာမန်ထက်ထူးကဲစွာြဖင့် မိမိေရှ့တွင် ြမင်ေတွ့၊ ြကားေတွ့ရေသာ အြဖစ်အပျက်များ ၊ အသံများ အားဆိုလိုသည်။ ပဏ္ဍုကမ္ဗလာ ေကျာက်ဖျာတင်းြခင်း။ ဘုရားြဖစ်သည့်အခါ ထင်လာေသာနိမိတ်၊ မယ်ေတာ်မာယာ အိပ်မက်နိမိတ် အစရှိသည်တို့သည်
ဝိကတိနိမိတ်များြဖစ်သည်။ ယခုေခတ်အြမင်များြဖင့် ဝိကတိနိမိတ်များကို ေလ့လာြကည့်ပါက အာေမဍိတ် နိမိတ်ြဖစ်သည့် လမ်းသွားေနစဉ် အခင်းတစ်ခုခုကို သတိြပုလျက်ြဖင့် နင်းစဉ် အခင်းေချာသြဖင့် ဟန်ချက်ပျက်သွားြခင်း၊ အေြကွးေတာင်းရာတွင် လမ်းတစ်ဝက် တွင် အသုဘနိမိတ်ြမင်ေတွ့ြခင်း ၊ ဓါတ်ေတာ်ကွန့်ြမူးြခင်း အစရှိသည်တို့ြဖစ်သည်။
ဘုရားပန်းကပ်ရန်အတွက် ပန်းအိုးတွင် ေရြဖည့်၊ ပန်းအြလှပင်ြပီး ဘုရားစင်ရှိရာသို့ြပန်လာစဉ် ပန်းအိုးမှာ ေရ နှင့် ေချာကာ အေလးချိန်စီးေနသြဖင့် လက်မြမဲကာ ပန်းအိုးကျကွဲြခင်းသည်
ဝိကတိနိမိတ်မဟုတ်ေပ။ မဆင်မြခင်ြဖင့် အေြပးအလွှားြဖင့် အိမ်ေပါ်တက်စဉ် ေလှကားြဖင့် ခလုတ်တိုက်မိြခင်းသည်လည်း ဝိကတိနိမိတ်မဟုတ် ဟုမှတ်ယူရေပမည်။
ယခုေခတ်ကာလတွင် စကားနိမိတ်အား အလွန်အေရးထားသည်ကိုလည်း ေတွ့ြမင်နိုင်သည်။ အခါေပးဆရာတစ်ဦးမှ အုတ်ြမစ်ချရန် ေနရာသို့ေနရာယူရန် ေြပာဆိုရာတွင် စကားအသံုးအနှုန်းမှား ကာ “ဆင်းချိန်တန်ပါြပီ“ ဟု ေြပာဆိုမိသြဖင့် အခါေပးဆရာ မျက်နှာပန်းမလှ ြဖစ်ခဲ့ရေပသည်။
အထက်ေဖာ်ြပပါ အေြကာင်းအချင်းရာများသည် ကား နိမိတ် ြဖင့် သက်ဆိုင်ေသာ ေတွးေတာဆင်ြခင်စရာ များြဖစ်သည်။ တစ်စံုတစ်ခုအတွက် ြမင်ြမင်သမျှ နိမိတ်လိုက်ေကာက်ေနြခင်း သည် မှားယွင်းေသာ အယူအဆတစ်ခုမျှသာ ြဖစ်သည်။
အတိတ်ဟူေသာစကားသည် မျက်ေမှာက်ကာလတွင် ြဖစ်မည် (သို့)ြဖစ်ေစ။ ေနာင်အနာဂတ်တွင် ြဖစ်မည်
(သို့) ြဖစ်ေစ၊ အတိတ်ကာလတွင် ြဖစ်ခဲ့၊ ထင်ရှားခဲ့ဖူးသည့် အေြကာင်းများကို ဥပမာေဆာင်ကာ သည်လို ြဖစ်ရသည်ကို ြမင်သည် ဟု ေြပာြခင်းမျိုးြဖစ်သည်။
အေလာင်းမင်းတရား ေပါ်ထွန်းလာသည့်အခါ အတိတ်တစ်ခု ေပါ်ေပါက်ခဲ့သည်။ ဘာသာေရး စာေပ သင်ြကားရာတွင် စာအစ နေမာက ဟု ဆိုသည့်အတိုင်း နေမာတဿ မှ စြပီး သင်ေသာ်ြငားလည်း ထိုအခါက “ေအာင်ေဇယျတု၊ သဗ္ဗမဂင်္လံ“ ဟု ြပင်ဆင်ခဲ့သြဖင့် ပညာရှိများမှ “ေအာင်ေဇယျ“ အမည်ရှိသူ ေကာင်းစားမည့် အတိတ်ြဖစ်ေြကာင်း အဓိပ္ပာယ် ေကာက်ယူခဲ့ြကသည်။
ယခုေခတ်တွင် အခါေပးဆရာများ ေစခိုင်းချက်အရ သင်ခန်းစာ များ ၊ ေနထိုင်ရာ အရပ်ေဒသ၊ သုသာန်များအား ဟိုေြပာင်းဒီေြပာင်း၊ ဟိုေရွှ့ဒီေရွှ့၊ ဟိုဖျက်ဒီြဖုတ် လုပ်ေနြကြခင်းသည် အတိတ်ဟူသည့် စကားအား အေကာင်အထည် ေဖာ်ေနြခင်းေလာ ဟု စဉ်းစားစရာပင် ြဖစ်ေနေတာ့သည်။ အတိတ်ကို ေြမလှန်ြပစ်မည် ဟူေသာ စကားအတိုင်း လုပ်ေဆာင်ေနြကသလားဟု ပင် ထင်မိပါသည်။ မင်းကျန်စစ်၊ အေနာ်ရထာ၊ အေလာင်းမင်းတရား ရုပ်ထုများ ထုလုပ်ြကြခင်းသည်ကား ြမန်မာနိုင်ငံအား ပထမြမန်မာနိုင်ငံ ၊ ဒုတိယ ၊ တတိယ ြမန်မာ နိုင်ငံ အစရှိသြဖင့် တည်ေထာင်ခဲ့ြကေသာ မင်း၃ မင်းအားဂုဏ်ြပုြခင်းြဖင့် အမှတ်တရြပုလုပ်ခဲ့သည်ဟု အခါေပးဆရာများအလိုအရ အေကာင်းဘက်မှ ထင်ြမင်မိသည်ဆိုပါက
ဝမ်းေြမာက်ပါသည်။ သို့ေသာ် အြခားတစ်ဖက်မှ ေတွးြကည့်ပါက ၃ ေယာက်ေပါင်း ေလာင်းေကျာ် ဆိုသည့် အတိတ်မှ စကားအား ေဖာ်ေဆာင်ေနြခင်းပင်လား ဟု ထင်မှတ်စရာပင်။ ေလာင်းေကျာ်ဆိုသည်ကို ေတွးပင်မေတွးရဲေတာ့ေချ။
တေဘာင်ဟူသည် လက်ရှိပစ္စုပ္ပာန်မှ အနာဂတ်အေရးအတွက် ေမျှာ်ေတွးေြပာဆိုြခင်းြဖစ်သည်။
အရူးစကား၊ သဘင်သည်စကား များကို တေဘာင်ဟု မှတ်ယူြကသည်။ သီေပါမင်း ထီးနန်းဆက်ခံရမည့်အေရးကို အရူးမ တစ်ေယာက်မှ “ေရွှမိုးရွာလို့မယ်မေအး၊ ေငွမိုးရွာလို့မယ်မေအး၊ ပထမြပန်ရှင်လိန်ထွက်၊ နန်းတက်မှေအး“ ဟူ သီဆိုခဲ့သည်ကို ပညာရှိများက သီေပါမင်း ထီးနန်းစံရမည် ဟု တေဘာင်ဖတ်ခဲ့ြကသည်။ တေဘာင်စကားအား ယခုေခတ်တွင် အရူးများ၊ ဇတ်သဘင်များ၊ လူရွှင်ေတာ်များ ထံမှ ေကာက်ယူနိုင်ေပသည်။
လွန်ခဲ့ေသာ ၁ နှစ်ေကျာ် ၂ နှစ်ခန့်က ရန်ကုန်ြမို့တွင် တေဘာင်တစ်ခု ေပါ်ထွက်ခဲ့ေသးသည်။
“ရန်ကုန် အုတ်ပံု၊ မန္တေလး ြပာပံု “ ဟူေသာ တေဘာင်စကား ေပါ်ထွက်လာခဲ့သည်။
၎င်းအချိန်ကာလအတွင်း ေြမငလျင်တုန်လှုပ်မှုများ အေရှ့ေတာင် အာရှ တွင် ြဖစ်ပွားလျက်ရှိြကသည်။ ထို တေဘာင် ၏ ဆိုလိုရင်းအား အမျိုးမျိုးေကာက်ယူခဲ့ြကသည်။
အချို့လူများက ရန်ကုန်ြမို့ြကီး ြမို့ပျက်စီးကာ အုတ်ပံုမျှပင်ကျန်ခဲ့မည်။ မန္တေလးြမို့ြကီးကား မီးေလာင်မှုေြကာင့် ြပာပံုအတိ ြဖစ်မည်ဟု တေဘာင် ဖတ်ြကသည်။ သို့ေသာ်လည်း အြခားဘက်မှ စဉ်းစားမည်ဆိုပါက ရန်ကုန်ြမို့တွင် ယခင်ကထက် ပိုမိုြပီး လူအများ အုတ်အုတ်ကျက်ကျက်၊ စုရံုးစုရံုး။ သတင်းစကားများပိုမို ြဖစ်မည်။ မန္တေလးြမို့တွင် လူအများ၊ ရဟန်းသံဃာေတာ်များ ပျာယာခတ်မည်။ ြပာပံုအား ေြပာင်းြပန်ယူပါက ြပံုပါ- တစ်ြပံုလံုးပါမည် ။ ထို့ေြကာင့် အေြကာင်းအရာတစ်ခုခုြဖစ်ပွားမည် ဆိုပါက ရဟန်း၊ ရှင် ၊ လူအများ စုစည်းကာ တစ်ြပံုလံုးပါလာမည် စသြဖင့် တေဘာင် ေကာက်ယူနိုင်ေပသည်။
စနည်း ဟူသည် အမှတ်တမဲ့ ေြပာဆိုေသာ စကားတို့အား မှတ်သားကာ အဓိပ္ပာယ် ဖတ်ရေသာ နည်းမျိုးြဖစ်သည်။ ဆရာေတာ် ခင်ြကီးေဖျာ် နာမကျန်းြဖစ်စဉ် အေြခအေနကိုစနည်းနာ ြပီး တွက်ဆရန် အတွက် စနည်းနာေစရာ မိခင်တစ်ဦး၏ “သီေဘာသံုးဆယ်“ ဟူေသာ သီချင်းြဖင့် ကေလးေချာ့သံကို စနည်းနာြပီး အဓိပ္ပာယ်ြပန်ဆိုရာ မိမိမြကာခင် မုချေသရမည်ဟု သိရှိြပီး ကုသြခင်းကို မခံယူခဲ့ေပ။ ေရှးယခင် ဘုရင်မင်းများ တိုင်းေရးြပည်ရာ အေြခအေနကို သိရှိရန် စနည်းနာထွက်ြခင်းသည်လည်း ထိုနည်းလည်းေကာင်းပင်။
ဇမ္ဗူဒီပါေတာင်ကျွန်း တည်ရှိေနသမျှ ြမန်မာ့ယုတ္တိပညာရပ်ြဖစ်ေသာ အယူေတာ် မဂင်္လာ ေကာက်ထံုးများကား တိမ်ေကာေပျာက်ပျက်မသွားပဲ တည်ရှိေနမည်သာ……
++ အခါေပးဆရာများ အယူအဆများကို တင်ြပြခင်းသာြဖစ်ပါသည်။ ++
ေတးေအးရိပ်
ကျမ်းကိုး ။ ။ အယူေတာ်မဂင်္လာ ေလျှာက်ထံုး
0 comments:
Post a Comment